Kerst 2017

ELSA 

 door Gonny van Oene

december 2017

'Mam, heb je nog boodschappen nodig van de Coop?' schreeuwde Elsa onderaan de trap naar boven toen ze uit school kwam.

'Vraag je dat nu alweer, vroeger was je met geen stok naar de Coop te krijgen!' antwoordde Hannah, de moeder van Elsa die inmiddels bovenaan de trap stond.

'Ja, nou ja, ik dacht u te helpen.'

'Ja, ja, dat zal wel. Nou vooruit dan, haal nog maar een tros bananen, ik zag in het online reclameblaadje dat ze in de aanbieding zijn, EKO nog wel. Dus je moet opletten dat je die EKO bananen neemt. En doe ook nog maar een pak roggecrackers en van die chocolaatjes die papa zo lekker vindt, weet je wel?'

Elsa knikte heftig van ja, haar blonde paardenstaart zwiepte daarbij vrolijk mee. Ze was blij dat ze weer naar de Coop mocht.

Hannah vroeg zich ondertussen toch echt af waarom haar dochter de laatste weken met grote regelmaat uit zichzelf aanbood om boodschappen te willen doen. Aan de andere kant vond ze het wel handig voor als ze eens iets vergeten was.

Elsa rende met een boodschappentas in haar linkerhand naar de Coop, met haar rechterhand hield ze haar jas dicht omdat ze zich geen tijd had gegund die dicht te doen. Gelukkig was het niet glad zodat ze heerlijk door de sneeuw kon rennen. Eenmaal op niet te grote afstand minderde ze vaart en nam een gewoon wandeltempo aan. Voor de ingang knikte ze vriendelijk naar een man die daar dik ingepakt zat op een soort poef. Hij had een leeg margarinekuipje in z'n hand, dat was voor als mensen hem misschien iets wilden geven, zodat hij straks misschien een broodje kon kopen, of een appel, of zo'n verdraaid lekker gegrild kippenpootje... Helaas liepen bijna alle mensen door zonder hem een blik waardig te gunnen, laat staan dat ze eens één of vijf kroon in zijn bakje zouden doen.

Hij knikte heel vriendelijk terug naar Elsa die snel en enigszins opgewonden naar binnen stapte.

Ze deed de dingen die haar moeder haar opgegeven had in een mandje en liep naar de kassa. Ze deed het bonnetje netjes in haar moeders veelkleurige portemonnee. Bij de inpaktafel riste ze de grootste banaan van de tros af, deed de boodschappen in de tas en ging naar buiten. Ze gaf de banaan aan de dakloze man op de poef bij de ingang. Hij bedankte haar heel vriendelijk en er kwam een gulle lach op Elsa's gezicht. Mama zou toch niet weten of er nu zes of zeven bananen aan de tros hadden gezeten.

Ze was bang dat haar moeder het er niet mee eens zou zijn dat ze wat aan deze man gaf. Ze hoorde wel dat de mensen in het algemeen veel spraken over de Roemeense en Bulgaarse bedelaars in het land. Meestal negatief. Maar Elsa vond dat ze makkelijk praten hadden, zij in hun lekker warme huizen met de koelkast en de voorraadkast vol! Ze had intens medelijden met deze man voor de Coop. Laatst was het al een keer extreem koud voor eind november, het was toen al een paar dagen rond de -22 graden geweest en ze had die dagen moeilijk in slaap kunnen komen, denkend aan de man zonder huis en zonder genoeg te eten. Hij had die dagen bij die -22 ook op z'n poef voor de supermarkt gezeten. Dat zou hij toch zeker niet voor z'n lol doen!

Haar moeder had voor hen beiden thee gemaakt toen ze thuiskwam en ze zaten samen aan de keukentafel. Mama had niets gezegd over de bananen, dus dat zat wel goed. Ze maakte zelfs het doosje chocolaatjes open en Elsa mocht er een pakken. Zelf nam ze er ook een. Ze keuvelden wat over hoe het op school was. Elsa was tevreden dat ze de man heel even blij had kunnen maken en dat hij even geen knorrende maag zou hebben. Maar ja, jammer genoeg zou ze dit natuurlijk niet elke dag kunnen doen en dus piekerde ze verder hoe ze hem nu toch meer zou kunnen helpen.

Toen ze weer eens bij de Coop was en iets niet kon vinden vroeg ze aan kale Alexander, degene bij de Coop die ze het meest aardig vond, waar het stond. Nu ze hem toch aan de praat had, besloot ze te vragen of de man op de poef nu toch echt geen bed had en echt geen huis. Alexander bevestigde dat hij dat inderdaad niet had, maar hij vertelde ook dat de man Grigo heet. Elsa vroeg waarom Grigo niet in de hal van de supermarkt mocht zitten. Ja, dat vond Alexander ook niet leuk, maar het mocht niet van z'n baas die bang was dat dat klanten zou kosten.

'Soms,' zei Alexander, 'warmt hij zich even op in de ruimte waar je de lege flessen in kunt leveren. Dan staat hij daar gewoon en bedelt niet, dat tolereert mijn baas dan nog wel gelukkig.'

'En 's nachts, weet je dan waar hij 's nachts slaapt?'

'Hij slaapt vaak in de ontvangsthal van het winkelcentrum hier om de hoek, daar krijgt hij dan af en toe nog wel eens een stuk pizza van Samir wanneer hij zijn pizzeria sluit rond tien uur,' antwoordde Alexander.

Dat vond Elsa dan wel aardig van Samir, maar dat hij in die koude hal moest slapen zonder matras, dat was toch wel echt erg.

Ze had er daarna wel eens over gesproken met haar beste vriendinnetje, maar Karolin had onverschillig haar schouders opgehaald wat Elsa nogal tegenviel. Maar ja, Karolin gaf ook al niets om dieren, dus die zat nu eenmaal anders in elkaar.

Het was alweer half december, ook was het alweer Sankta Lucia geweest de 13e! Tijdens de verkiezingen in het dorp om wie dit jaar Lucia mocht zijn in de kerk was Elsa gekozen, met een grote meerderheid zelfs. Ze was met stomheid geslagen. Inmiddels was het alweer achter de rug, gelukkig was het allemaal goed gegaan. Het meest bang was ze voor de kroon met brandende kaarsen op haar hoofd geweest, maar ze had gelukkig geen kaarsvet in haar haar gekregen.
Ondertussen was het Elsa nog meerdere keren gelukt iets van de boodschappen aan Grigo te geven. De winkels waren al helemaal in kerstsfeer en er was een overdaad aan etenswaren die je buiten deze maand niet in de winkels zag. Wat zou ze hem graag zoiets hebben gegeven, maar ja, dat zou mama merken, dat was veel te duur.

Of... haar spaarpot misschien!

Thuis haalde ze op haar kamer de spaarpot tevoorschijn en verdraaid, juist nu kwam haar moeder binnen om de schone kleren van Elsa in de kast te leggen.

'Zo Elsa, ben je van plan iets te kopen van je spaargeld?'

'Ja,' zei Elsa.

'Ja... en mag ik weten wat je gaat kopen Elsa? Toch niet iets onbenulligs hoop ik?'

'Ik wil een kerstcadeautje voor iemand kopen.'

'Voor een vriendin, of...?'

'Ja, voor een vriendin.'

'Wie is er dan jarig, heb je een verlanglijstje, want dat betalen wij dan toch. Dat hoeft toch nooit uit je spaarpot?'

'Er is niemand jarig, ik zei toch een kerstcadeautje, dus ik heb ook geen verlanglijstje. Ik vind het gewoon leuk om die iemand iets te geven, zomaar omdat ik die aardig vind en ik weet ook al wat ik wil geven.'

'Als het maar wel binnen de proporties blijft, ik bedoel een aardigheidje. Wie is de gelukkige?'

Nu wist Elsa het even niet meer. Ze wilde ook niet echt liegen, ook al was het voor het in haar ogen goede doel.

'Zullen we even aan de keukentafel gaan zitten Elsa, dan maak ik thee.'

'Goed mam,' en ze dacht dat ze haar bedoeling en het hele verhaal maar op zou biechten.

Met een zwaar teleurgesteld gezicht en hangende schouders liep ze mee naar beneden.

Even wist Hannah geen raad met het verhaal van Elsa. Diep van binnen was ze erg trots op haar, op haar hartje van goud. Het kon Hannah dan ook niets schelen dat er geregeld iets van de boodschappen naar ene Grigo was gegaan. Het was haar wel duidelijk dat Elsa er erg mee zat en was bezorgd dat Elsa er soms zelfs slecht van slapen kon.

'Misschien kunnen we samen iets bedenken of iets doen!' opperde Hannah en ze zag het gezicht van Elsa op slag opklaren. Elsa die bang was dat ze een flink standje zou krijgen, maar dat nog tot daaraan toe. Ze was ook bang dat ze Grigo niets meer mocht geven en geen boodschappen meer hoefde te doen.

'Mama zal erover nadenken Elsa, denk jij maar mee. Morgen om deze tijd praten we verder.'

'Hoi, hoi, hoi!' riep Elsa, een rondedansje makend. Ze gaven elkaar een knuf, daarna stoof Elsa naar boven en zette haar spaarpot weer weg. Ze zou net als mama goed gaan nadenken wat ze voor Grigo konden doen. Misschien konden ze hem wel vragen bij het kerstdiner, alhoewel ze dacht dat dat wel niet zou mogen. Toch zou ze het voorstellen! Geen koude kerst voor Grigo.

Hannah piekerde zich suf. Natuurlijk had ze die Grigo ook vaak genoeg buiten voor de supermarkt zien zitten, ze had zelfs wel eens twintig kronen in zijn bakje gedaan. Ze moest bekennen dat Grigo wel een vriendelijk voorkomen had, maar ja, wat zegt dat eigenlijk? Je hebt zoveel wolven in schaapskleren, dus een vriendelijk gezicht hoeft niet altijd iets te zeggen. Toch liet haar intuïtie op dit gebied haar niet vaak in de steek. Ze wilde vanavond eerst eens met Simon praten voor ze morgen met Elsa om de tafel ging. Het zou een zwaar gesprek worden...

Elsa lag al op bed en toen Hannah en Simon aan de koffie zaten begon Hannah te vertellen over wat Elsa had gedaan en dus mede over Grigo. Ook Simon voelde eerder een soort trots dan dat hij boos zou zijn op z'n dochter. Dit was alvast een goed begin en dus durfde Hannah door te gaan met haar plan aan Simon voor te leggen. Het ging om het oude huis van de ouders van Simon dat al een poos leeg stond. Het was inmiddels van hen, ze zouden het ooit op gaan knappen en dan zou het een gastenhuis worden. Tot nu toe was daar nog niets van gekomen en onderhoud pleegden ze ook al niet. Tijd en geld ontbraken. Het was geen luxe huis, maar het was er droog en er was water door middel van een eigen waterbron. Ook had het huis elektra en het had houtkachels. Het huis kostte hen dus eigenlijk niets. Het vast recht voor de elektra zou alleen weer aangevraagd moeten worden. De oubollige meubels van Simon z'n ouders stonden er ook nog in. Ze waren oubollig, maar nog in erg goede staat. Ze hadden werkelijk alles nieuw gekocht toen ze naar een kleine aanleunwoning verhuisden.

Wat als Grigo hier een poosje zou kunnen wonen...

Na een lange discussie ging Simon gelukkig uiteindelijk akkoord. Eigenlijk vond hij het wel een mooie kerstgedachte, want voor je het wist was het Kerstmis.

Dit was slechts een deel van het plan van Hannah. Ze wilde ook met Elsa naar Eva gaan. Eva van de Rode Kruis winkel in het dorp. In het hele land had je Rode Kruis winkels waar je je afgedankte nog goede spullen kon brengen. Dit alles was weer te koop voor het goede doel, een soort kringloopwinkel dus waarvan de opbrengst voor het Rode Kruis is.

Toen ze dan ook de volgende middag met Elsa aan de thee zat en vertelde over haar gesprek met Simon over het oude huis was Elsa met stomheid geslagen.

'Echt waar? Oh, wat zal die Grigo opkijken dat hij voor Kerstmis al een dak boven z'n hoofd heeft! Wat een geweldig idee mam,' zei Elsa terwijl ze Hannah om haar nek vloog waarbij ze tegen de tafel stootte en Hannah blij was dat er schoteltjes onder de volle theekopjes zaten. Ze moesten er samen om lachen. Hannah legde haar handen op Elsa's schouders en keek haar aan: 'Ga je mee naar Eva in de Rode Kruis winkel? Dat kan nog mooi voor sluitingstijd!'

'Naar de Rode Kruis winkel?'

'Ja, je merkt het verder wel.'

'Hej Hannah en zie ik ook Elsa daar?' zei Eva.

'Ja, we willen wat met je bespreken Eva, iets vragen eigenlijk,' en Hannah vertelde haar het hele verhaal.

'Ja, en wat willen jullie dan nu?'

'Wel, het enige waar het Grigo aan zal ontbreken als hij in het huis zou willen is kleding.'

'En brandhout,' herinnerde Elsa haar moeder.

'Ja, ook brandhout, maar dat verkoopt Eva hier niet.'

Hannah wendde zich weer tot Eva en zei: 'Wat als we Grigo nu hier in de kleren steken Eva, per slot van rekening zijn jullie toch in feite een liefdadigheidsinstelling?'

'Ja, dat is zo, maar als we daaraan gaan beginnen en men krijgt er lucht van!'

'Wie, de bevolking hier?'

'Precies!'

'We kunnen Grigo er klusjes voor laten doen!' opperde Elsa.

'Slimme meid!' zei Eva.

'Misschien kan hij sneeuwruimen, hier en bij andere mensen. Bij oude mensen misschien die het zelf niet meer zo goed kunnen,' zei Elsa.

'Nou hier kan het zeker, zal ons veel tijd schelen. Ook moet het dak van ons oude pand hier met enige regelmaat van de sneeuw ontdaan worden, anders wordt de last veel te zwaar.'

'We kunnen van die kaartjes ophangen bij de supermarkt en bij andere winkels.'

'Ja, maar hoe bereiken ze Grigo, kan me niet voorstellen dat hij een telefoon heeft.'

'Ik heb nog wel een oude liggen,' zei Hannah, 'kan je alleen mee bellen en sms'en, maar dat is in dit geval ruim voldoende. Er zit nog een pre-paid simkaart in, in feite gaat het erom dat hij gebeld kan worden.'

'We weten eigenlijk niet eens of hij wel Zweeds spreekt, ik heb nog nooit echt met hem gesproken,' zei Elsa.

'Nou ja, dat zien we dan wel,' zei Hannah, 'desnoods moeten ze mij dan maar bellen als hij nog niet goed Zweeds spreekt, dan zien we wel hoe we het hem aan z'n verstand krijgen. Het belangrijkste is nu dat we hem gaan benaderen en kijken of hij oren heeft naar onze plannen.'

Hannah en Elsa lieten er geen gras over groeien. Vanaf de Rode Kruis winkel was het maar een paar honderd meter lopen naar de Coop. Hannah wenkte Grigo of hij op kon staan en vroeg of hij Zweeds of Engels sprak. Hij sprak gebrekkig Zweeds, dat scheelde in elk geval. Hij leek haar redelijk te verstaan. 'Wil je even met ons mee komen Grigo?' Grigo keek een beetje verschrikt, hij zou toch niet weg hoeven hier? Ach nee, het meisje gaf hem toch immers altijd iets te eten als ze de winkel uit kwam. 'Ja, oké, ik kom mee,' zei hij en pakte zijn weinige bezittingen op. Ze liepen naar de hal van het kleine winkelcentrum waar wat klapstoeltjes stonden. Hannah gunde Elsa het plezier om aan Grigo te vragen of hij in het huis zou willen wonen. Hij dacht dat hij het verkeerd begreep, want dit zou toch niet waar kunnen zijn. Of ze het misschien nog een keer zou willen herhalen. Elsa herhaalde het met plezier. Grigo was erg geëmotioneerd en maakte een dankende buiging naar Elsa en Hannah. Ze spraken af dat ze hem zaterdagmorgen op zouden halen als hij hier in de hal zou zijn en wel om 10.00 uur. Dat was overmorgen, want dan hoefde Elsa niet naar school.

Zaterdagochtend reden ze met z'n vieren naar het huis, Simon was ook meegekomen. Hij wilde er ook graag bij zijn. Hij parkeerde de auto voor het huis dat van zijn ouders was geweest en allerlei mooie herinneringen gingen aan hem voorbij. In gedachten zag hij de kerstboom in de kamer waar hij en zijn zusje omheen dansten. Nu zag het huis er ongezellig uit met z'n bevroren ruiten. Brrrr.

Grigo liep beleefd als laatste mee het huis in en hij begon te stralen. Zelden hadden ze iemand zo zien stralen. Het was zonder woorden al wel duidelijk dat hij er heel graag zou willen wonen.

Het huis was verder fris en netjes en hij kon er zo in. Alleen de elektra moest dus weer aangesloten worden, mede om de waterpomp te laten werken. Geen stroom betekende geen kraanwater, maar ook niet kunnen koken (tenzij op de houtkachel) en geen licht.

Ze spraken af dat Hannah maandagmorgen gelijk contact zou opnemen met de energieleverancier.

Ook bespraken ze dat hij mee mocht naar de Rode Kruis winkel om kleren uit te zoeken, maar ook bespraken ze de voorwaarde dat hij er klusjes voor zou moeten doen. Wat te denken van sneeuwruimen? Grigo was er enorm blij mee, natuurlijk wilde hij werken voor wat hem nu allemaal aangeboden werd. Als hij genoeg verdiende kon hij ook brandhout kopen.

'Je krijgt van ons voorlopig twee kuub hout Grigo, want je hebt niet direct zelf geld om dat te kopen. Je hoeft niet meer in de kou te zitten, dat hout krijg je voor niks, voor kerst. Daarna zien we wel weer.'

'Maar ik krijg al zoveel, dit had ik nooit durven dromen, als u eens een klus voor me heeft zal ik die uiteraard heel graag doen! Dank u wel, dank u wel,' zei hij zich vooroverbuigend zijn handen in een bidhouding.

Vlak voor het Kerstmis was woonde Grigo in het huis en had genoeg kleren in de kast. Ook waren er door de dames basis levensmiddelen in de aanrechtkastjes gezet. De houdbare zaken zeg maar. Ook houdbare melk. Hij had al sneeuw geruimd bij de Rode Kruis winkel en zelfs het dak al van sneeuw ontdaan. Door het vroege invallen van de winter dit jaar, waardoor er zelfs eind november al een halve meter sneeuw lag en nu dus nog veel meer, was dat hard nodig.

Elsa was zo blij dat hij geen kou meer zat te lijden op de poef voor de Coop. Voor Hannah wel pech dat ze niet meer uit zichzelf aanbood om een boodschap te willen doen. Maar ze was zo blij dat haar moeder het zo had opgepakt toen ze opbiechtte dat ze eten aan Grigo had gegeven, dat ze zonder morren een boodschap voor haar deed als ze erom vroeg.

Nu ze vanmiddag samen met Karolin huiswerk had gemaakt bij Karolin thuis, besloot ze onderweg naar huis even om te gaan met de spark (klik HIER als je niet weet wat een spark is) om te zien of er licht brandde bij Grigo. Ze genoot van de aanblik van het licht dat uit het keukenraam straalde en de rook die zachtjes uit de schoorsteen omhoog kringelde de kraakheldere windstille vrieslucht in.
Misschien zou ze een keer bij hem langsgaan als het mocht van mama.

Elsa had het gevraagd aan Hannah of ze bij Grigo langs mocht gaan.

'Ja,' had Hannah geantwoord, 'als ik het zeg.'

Elsa stribbelde niet tegen, ze was al veel te blij dat ze toestemming had.

Het was de middag voor kerstavond en alles voor de kerstmaaltijd was in gereedheid. Veel had Hannah al in het voren gemaakt. Ze had een mooie langwerpige zilverkleurige schaal helemaal belegd met allerlei heerlijk-heden die je op kerstavond kunt verwachten. Ze zette de schaal, die ze met aluminiumfolie had afgedekt in een plastic opbergkrat en legde er een fles rode wijn naast die ze in een krant gerold had. Ook aan een toetje had ze gedacht dat ze in een afsluitbaar doosje had gedaan. Ze deed er nog een mooi papieren tafellaken bij en een pakje rode kaarsen. Toen sloot ze de krat af met z'n deksel.

Elsa wist nog van niets, Hannah gaf een brul naar boven om haar te roepen en ze kwam onmiddellijk.

'Hej mam, wat is er?'

'Lieve Elsa, kleed je lekker warm aan en zet deze krat voor op je spark. Zet hem maar vast met die elastische spin van mijn fiets. Je mag iets wegbrengen namens ons, je mag het naar Grigo brengen! Het is een kerstmaaltijd met toebehoren.'

Voor ze het wist was Elsa al op weg met haar spark, het was niet ver naar Grigo. Er brandde licht in de keuken, de kans was dus heel groot dat hij thuis was. Gelukkig!

Ze belde aan, de krat met inhoud stond naast haar op de brede trap. Grigo lachte breed toen hij haar zag en vroeg haar binnen.

Het was heerlijk warm in de keuken, het kleine ijzeren Husqvarna houtkacheltje naast het fornuis brandde zachtjes. Het was ook erg netjes in de keuken, en dat voor een man dacht Elsa. Ze zette de krat op de keukentafel en zei tegen Grigo dat het voor hem was.

'Van ons voor jou voor kerst,' zei ze.

'Wil je even wat drinken Elsa?'

'Niet eerst even in de krat kijken?' vroeg ze omdat ze zelf ook nieuwsgierig was wat er allemaal in zou zitten.

'Nee, eerst wat te drinken inschenken.'

'Goed dan, doe mij maar een sapje als je dat hebt.'

Hij schonk hen beiden een bosbessensap in en ging zitten. Hij proostte lachend met haar.

'Op dit mooie kerstfeest!'

'Op dit mooie kerstfeest!' proostte Elsa terug, 'en wil je nu de krat open- maken alsjeblieft.'

Grigo haalde alles uit de krat en lichtte het aluminiumfolie even iets op.

'O, Dumnezeule!' zei Grigo.

'Wat zeg je nu toch?'

'Oh, sorry Elsa, ik zei het even in mijn moerstaal, ik bedoelde ALLEMACHTIG ZEG! Wat hebben je ouders me verwend.'

Elsa vond het ook en was erg in haar sas. Ze glunderde helemaal.

'Weet je,' zei Grigo, 'ik ben zo blij dat je hier nog even bent zo voor kerstavond. Per slot van rekening heb ik dit alles eigenlijk aan jou te danken. En dat, terwijl je me ook nog...,' hij stokte, zag er zo emotioneel uit in ene en Elsa vroeg wat hij wilde zeggen.

'Je doet me zo aan m'n dochter denken, ze is ongeveer even oud als jij.'

'Je dochter? Waar woont ze dan?'

'Bij haar oma in Roemenië.'

'Vertel me je verhaal Grigo, ik wil het graag horen.'

Het duurde even eer Grigo in staat was weer te praten. Hij was even erg geëmotioneerd geweest.

'We waren een erg gelukkig gezin moet je weten. Mijn vrouw en ik en onze kleine meid Afina. We waren erg gelukkig ondanks onze bittere armoede. Je zou je ogen niet geloven als je ons huisje had gezien. Verschrikkelijk oud en onbewoonbaar verklaard, er was geen sanitair. Alles moest je met emmers doen, water uit een put buiten en een groot gegraven gat voor de grote en kleine boodschap.

Dit alles met emmers dus. Het was zogezegd een tochtig krot. Mijn vrouw Ekatherina had altijd al een erg zwakke gezondheid. Het was bitterkoud geweest en ondanks dat moesten we altijd naar buiten voor water en je weet wel. Het houtkacheltje kon maar net de vorst uit het huisje houden. Toen kreeg Ekatherina een zware longontsteking en die is haar twee jaar geleden fataal geworden. Het was een verschrikkelijk klap voor Afina en voor mij. M'n schoonmoeder opperde Afina een poosje bij haar te laten wonen. Het leek me beter voor m'n kleine meid, ze woonde dan in elk geval in een warm huis bij haar oma, maar het deed me zo onnoemelijk veel pijn. Nu zij goed verzorgd bij haar oma was besloot ik, als zoveel landgenoten met mij, m'n geluk te beproeven in het buitenland. Maar ja, daar is dus helemaal niets van terechtgekomen zo je weet.'

Elsa wist even niet goed wat ze zeggen moest behalve: 'Wat erg voor je Grigo.'

Waarom kon ze nu geen woorden vinden?!

Ze vroeg daarom maar: 'Hoe oud is Afina nu?'

'Afina is dertien, ja, ze is dertien,' zei hij peinzend. 'Ik hoop werkelijk nog eens iets te bereiken hier, zodat ik haar hierheen kan laten komen. Niets zou me gelukkiger kunnen maken dan dat.'

Er viel even stilte en om zich een houding te geven nam Elsa maar wat van haar bosbessensap.

'Ik ben ook dertien jaar,' zei Elsa, 'wat toevallig hè Grigo?'

'Zeg dat wel, zeg dat wel...
Maar nu niet meer getreurd lieve Elsa, vanaf nu kijk ik weer vooruit en laat nog eens tot me doordringen hoe ik het getroffen heb dat jullie op mijn pad zijn gekomen! Ga nu maar lekker naar huis Elsa, lekker kerst vieren met papa en mama.'

'Dat is goed Grigo, mama zal zich al wel afvragen waar ik blijf.'

'Gelukkig kerstfeest Elsa!'

'Gelukkig kerstfeest Grigo!'

'Doe voorzichtig op weg naar huis.'

'Dat zal ik doen!' riep Elsa terwijl ze weggleed op haar spark. Het was haar favoriete vervoermiddel in de winter. Heerlijk glijden op de ijzers van de spark.

Het was twee jaar later en weer 24 december.

Hannah stond zich op te tutten in de badkamer. Elsa vroeg of ze nu ook eindelijk eens bij de spiegel mocht en of ze haar moeders lippenstift mocht gebruiken.

'Mijn lippenstift gebruiken?'

'Ja, ik ben al vijftien, er zijn wel meer vriendinnetjes die het mogen gebruiken als ze uitgaan.'

'Nou vooruit dan, maar niet deze, die is veel te donker voor zo'n blonde jongedame, ik zal een mooie voor je opzoeken.'

Een beetje onhandig deed Elsa lippenstift op en verdraaid, het stond erg leuk.

De familie was door Grigo uitgenodigd voor een kerstdiner op deze kerstavond. Hij had ook twee verrassingen had hij door de telefoon gezegd. Hannah en Elsa waren dan ook erg nieuwsgierig, erg benieuwd naar wat hij te vertellen zou hebben.

Toen ze alle drie klaar waren gingen ze lopend op weg. Van een flinke afstand zagen ze het huis van Grigo, hij had het prachtig versierd met verlichting! Op de trap stond op elke tree aan weerskanten een lichtje. Feeëriek!
Grigo had kennelijk op de uitkijk gestaan want de deur ging al open.

'Welkom, welkom!' zei hij terwijl hij zijn armen spreidde.

Ze werden naar de woonkamer geleid en ze wisten werkelijk niet wat ze zagen. Had het deze twee jaar aldoor geleken alsof Grigo alleen in de keuken leefde, nu leek het erop dat hij dat nu ook in de woonkamer deed. Hij had een tafel met zes stoelen in de kamer gezet, niet zo heel ver van de ronde tegelkachel. De tafel was gedekt alsof ze in een restaurant waren en in het midden stond een vijfarmige koperen kandelaar. Het rook naar glögg (= gelijk aan bisschopswijn en glühwein) vermengd met geuren van lekker eten. Grigo haalde een stoel naar zich toe en vroeg Hannah plaats te nemen, vervolgens deed hij dit ook voor Simon en Elsa. Ze zaten nu met z'n drieën naast elkaar, Elsa in het midden.

Grigo ging aan de andere kant van de tafel staan en schonk hen een glaasje in, ook een voor zichzelf.

'Proost lieve mensen, op een gezellige avond!'

'Proost!' zeiden ze terug in koor.

'Nu ga ik jullie het goede nieuws vertellen,' zei Grigo. 'Inmiddels is het zo dat ik een Zweeds persoonsnummer heb gekregen en dus helemaal legaal in dit land woon en werk. Wat het werk betreft gaan de zaken erg goed, zo goed dat ik jullie vanaf nu huur wil gaan betalen voor het wonen in dit huis. Als ik hier dan mag blijven wonen, want dat wil ik gelijk vragen.'

'Natuurlijk mag...,' begon Hannah, maar Grigo wimpelde het weg en zei dat hij eerst z'n verhaal af wilde maken.

'Inmiddels maken zoveel mensen gebruik van mijn diensten, zowel 's zomers als 's winters, dat ik het niet meer alleen af kan. Daarom ben ik nu een zaak begonnen en heb gelijk één man personeel.

Mijn zaak zal heten Grigos Assistans.'

'Wat geweldig, daar proosten we op!' zei Simon en ze gingen alle drie staan, de glazen klonken hard tegen elkaar.

'Maar dat is nog niet alles!' zei Grigo, 'Ik ben nog niet uitgepraat. Ik had immers gezegd dat ik twee verrassingen heb.'

Hij liep weg van de tafel naar de keukendeur die hij opende.

'Kom maar Afina,' zei hij terwijl er een mooi meisje met donker haar én een paardenstaart de kamer in kwam.

'Mag ik jullie mijn dochter Afina voorstellen? Ze blijft nu voor altijd hier in dit land.'

Het werd een heel gezellige avond, een letterlijk én figuurlijk warme avond. Een mooier kerstfeest konden ze zich niet voorstellen.

Grigo mocht in het huis blijven wonen en betaalde daar vanaf nu huur voor. Afina kreeg een spoedcursus Zweeds en kon daarna naar de reguliere school. Elsa en Afina werden dikke vriendinnen. De zaak van Grigo liep zo goed dat hij er later nog meer personeel bij moest nemen.

Alle in dit kerstverhaal voorkomende personen en alles wat zij meemaken zijn ontsproten aan mijn fantasie. Het toneel waar het zich afspeelt is de omgeving, met z'n landschap, klimaat en gebruiken, waar ik momenteel tijdens het schrijven in 2017 woon. In het noorden van het mooie Jämtland - Zweden.

Opmerking over de bovenste en de onderste afbeelding; dit is werk van Erkers Marie Persson.